Chilodonella

Parasiet

Beeld Parasiet Chiodonella
Chilodonella wordt vaak in één adem genoemd met Trichodina, Costia en Witte Stip. Chilodonella komt alleen minder vaak voor en uitsluitend op zoetwatervissen. Chilodonella is door de microscoop een onopvallend protozo, waarvan er bij wijze van spreken 13 in een dozijn gaan. De wijze van voortbewegen van deze parasiet is echter zo onmiskenbaar, dat een diagnose eenvoudig te stellen is. Dat wil zeggen, als je de voortbeweging eenmaal hebt bestudeerd.

Over Chilodonella

Chilodonella is dus een protozo, een ééncellige parasiet welke zich voortbeweegt door de trilhaartjes rondom het diertje. Deze voortbeweging is dus heel typisch en deze lijkt een beetje op speelgoedauto’s die in een houten bak rijden. Zodra de auto tegen de muur botst, stopt hij even, gaat een stukje achteruit en maakt een bocht om de route verder te vervolgen. Chilodonella doet precies dit en het lijkt op een bijna robotachtige en houterige beweging.

Chilodonella vestigt zich in het begin vooral op de kieuwen en kan vanuit daar verder verspreiden over de koi. Om deze parasiet vast te stellen, wordt er dus een afstrijkje gedaan vlak achter de kieuwen omdat de hoogste concentratie zich daar zal bevinden. Wanneer u Chilodonella onder de microscoop bekijkt, lijkt het een beetje op een kruisbes. Vooral de strepen, die u regelmatig over de lengte van het lichaam ziet, doen hier sterk aan denken. Vanuit een bepaalde hoek is ook een soort inkeping zichtbaar, waardoor het protozo soms een ietwat hartvormig uiterlijk krijgt. Deze inkeping dient voor de opname van voedsel.

Dit is dus een ééncellige parasiet, waardoor de voortplanting berust op celdeling. Daardoor kunnen ze binnen hele korte tijd sterk vermeerderen en het probleem alleen maar erger maken.

Symptomen van Chilodonella

In het beginstadium van Chilodonella infectie is een versnelde ademhaling één van de eerste symptomen. Doordat de parasiet op de kieuwen zit, maakt de koi extra slijm aan op die plek waardoor ademhaling wat lastiger wordt. De parasiet zorgt ook voor irritatie waardoor uw koi schuurgedrag gaat vertonen om ervan af te komen. In een later stadium zal de huid vertroebelen. Met een bepaalde lichtval (strijklicht) en vooral op de donkere delen van een koi is dit het beste zichtbaar. In een nog verder gevorderd stadium kunnen delen van de huid loslaten en zal de vis nog slechts apathisch gedrag vertonen. Het laatste stadium is de dood van de vis.

Het schuurgedrag kan naast bovengenoemde problemen tot beschadiging van de (slijm)huid leiden, waardoor voor andere profiteurs de weg wordt vrijgemaakt. Denk hierbij aan secundaire “aanvallen” van bacteriën, andere protozoa of schimmels. Daarnaast bestaat het gevaar dat door verzwakking van de vis als gevolg van de Chilodonella uitbraak, de weerstand afneemt waardoor de vis een gemakkelijke prooi wordt voor allerlei secundaire aandoeningen.

Wanneer de uitbraak ook op de huid aanwezig is, kan de slijmhuid troebel worden. In plaats van een mooie transparante slijmhuid krijgt de slijmhuid dan meer het uiterlijk van melkglas. Deze huidtroebeling is op zich onvoldoende om een juiste diagnose te stellen, want deze kan ook voorkomen bij andere parasieten (zoals Costia en Trichodina) en andere aandoeningen (ammoniakpieken enzovoort). Uitsluitend door microscopisch onderzoek mag de diagnose Chilodonella worden gesteld. De wijze van voortbewegen is hierbij doorslaggevend, want deze is typisch voor Chilodonella.

De oorzaak van Chilodonella is lastiger vast te stellen, want het is geen typische zwakteparasiet. Andere parasieten zijn dat veel meer, want deze komen vooral voor bij stress en slechte waterkwaliteit. Bij Chilodonella uitbraken zijn deze factoren niet per se de boosdoener en is een oorzaak lastig vast te stellen. Dit maakt het een lastige parasiet, want als de oorzaak niet goed bekend is, is bestrijden ook lastiger. Er bestaat een gevaar dat bestrijding alleen bestrijding is van symptomen en het probleem weer terug kan komen. Wel is bekend dat Chilodonella vooral voorkomt bij temperaturen onder de 18°C, dus het verhogen van de watertemperatuur zou theoretisch een goede oplossing zijn.

CarpCare Video: Parasiet Chilodonella

Preventie van Chilodonella

De oorzaak is dus niet goed duidelijk van Chilodonella uitbraken dus preventie leunt vooral op een goede quarantaine voordat u nieuwe vissen introduceert. Zoals eerder gezegd, helpt het verhogen van de watertemperatuur ook.

Wanneer er toch een uitbraak is, kunt u deze chemisch bestrijden door middel van FMC of Parasite Control, te vinden op markskoivoer.nl. Bestrijd nooit met chemische middelen bij het zien van enkele parasieten, alleen bij zichtbare symptomen en wanneer de koi er echt last van heeft, kunt u bestrijden. Behandeling is het beste in een behandelbak en de kans op nieuwe besmetting is niet groot na behandeling. Protozoa kunnen namelijk niet heel lang zonder gastheer. Behandelt u toch in de vijver, doe dit dan volgens de instructies van uw bestrijdingsmiddel.