Kieuwwormen
Parasiet
Zowel de kieuw- als de huidworm vallen onder de groep van Trematoden. Ze zijn nauwe verwanten van elkaar. Kieuwwormen zijn, ondanks dat ze op vele verschillende vissoorten voorkomen, soortspecifiek. Een kieuwworm die op de karper leeft, zal het slecht doen op een steur en vice versa. Toch is het mogelijk dat de kieuwworm het, bij gebrek aan een soortspecifieke gastheer, een tijdje uithoudt op een andere vissoort. Het zal zich dan echter niet zo snel als een plaag kunnen ontwikkelen.
De kieuwworm parasiteert, zoals de naam al aangeeft, voornamelijk op de kieuwen van de vis en is daarmee een zeer gevaarlijke parasiet. Met het achterlijf zet de worm zich met twee uiterst scherpe, relatief grote, en een krans van kleinere haken vast op kwetsbare kieuwen van de vis. Hierdoor kan de parasiet enorme schade aanrichten.
Beginstadium en verdere uitbraak
Oorzaken van een uitbraak van Dactylogyrus zijn, zoals bij zoveel pathogenen, slechte waterkwaliteit en/of langdurige stress en/of langdurig verkeerde voeding met als gevolg verzwakking van de vis enerzijds, en de aanwezigheid van de parasiet in de vijver anderzijds. Er zijn dus altijd minimaal twee factoren nodig om tot een uitbraak te komen (multifactorieel). Dactylogyrus kan in de vijver worden geïntroduceerd door aankoop van andere (besmette) vissen, maar de eitjes van de worm kunnen ook meeliften op waterplanten, stenen, kikkers, eenden, levend voedsel enzovoort, als deze uit een andere vijver met karpers komen. Een gezonde vis met een goede algemene weerstand rekent zelf wel af met een “verdwaalde” kieuwworm. Paniek of het angstvallig wegjagen van eend of kikker in de vijver zijn absoluut overdreven. Als de omstandigheden waarin uw vissen leven optimaal zijn, lachen ze bij wijze van spreken om een enkel parasietje.
De Symptomen van Kieuwwormen
De symptomen die de karper bij een besmetting aan de dag kunnen leggen zijn een versnelde ademhaling, het soms dichthouden van één kieuw, schudden met de kop, achteruit zwemmen, schuren (flitsen) met voornamelijk de buitenkant van de kieuwen en het maken van een beweging die lijken op het vermalen van lastig weg te krijgen voer. Heeft de karper de beschikking over een zandbodem, dan zal ze proberen zand door de kieuwen te blazen om van de parasieten af te komen. Als alternatief wordt vaak een hap lucht genomen die via de kieuwen weer wordt uigeblazen (bellenspoor). Bovengenoemde symptomen zijn nadrukkelijk géén garantie voor kieuwwormen. Microscopisch onderzoek is altijd noodzakelijk om tot een juiste diagnose te komen.
